zaterdag 8 augustus 2009

Rajasthan, dag 14, Delhi

Vandaag was bedoeld om wat rond te kijken in de door de staat erkende Emporiums, waar ze mooie spullen tegen redelijke (vaste) prijzen zouden moeten hebben. We waren wat aan de vroege kant (iets voor tienen) dus waren de winkels nog gesloten. Zoals dat hier gaat komen allerlei mensen je vertellen dat deze winkels vandaag (of voorgoed) gesloten blijven, of nooit open zijn geweest, maar dat zíj gelukkig twee straten verderop óók een winkel hebben, die trouwens sowieso véél beter & véél goedkoper is, etcetera. Negeren maar weer, en eerst maar eens naar de Jantar Mantar, een observatorium uit 1725, gebouwd door Jai Singh II. In Jaipur stond ook al zo'n bouwwerk, maar daar waren we niet aan toegekomen. Hoe & wat er hier precies geobservatoriumd werd, is (ons) niet geheel duidelijk, maar het zijn bijzonder intrigerende bouwwerken, die zo op een grote tentoonstelling van hedendaagse kunst neer zouden kunnen worden gezet.

Toen eerst nog een 'Eskimo Café', en daarna was het toch echt de beurt aan de emporiums. Eigenlijk verkopen ze behoorlijk wat lelijke spullen, en de niet-lelijke spullen die ze natuurlijk ook hebben, zijn nog behoorlijk duur. Wat niet helpt is dat sommige winkels zó laag zijn dat we er niet rechtop kunnen staan.

Affijn, morgen nog even naast of in het zwembad, en dan terug naar huis.

Op de foto: (boven) Ronald op één van de instrumenten van de Jantar Mantar. (onder) Loes in de 'Central News Agency New Delhi' (een wat grootste naam voor een klein boekwinkeltje), waar blijkbaar veel valt te administreren (op de achtergrond), en waar Ronald uiteindelijk, wegens urgent gebrek aan leesvoer, vertrok met 'The Portret of a Lady' van Henry James.

vrijdag 7 augustus 2009

Rajasthan, dag 13, terug naar Delhi

Vanmiddag rond een uur of vier aangekomen in Delhi. Poehh...... De weg is nog niet eerder zo slecht geweest, met veel gaten en soms zelfs hele stukken zonder asfalt. Bovendien was het een route met eindeloos veel bumps (verkeersdrempels), van zo'n formaat dat je er alleen zeer langzaam overheen kan. Iedereen was weer onderweg. Volgens Mister Opi is er wederom een festival aan de gang (zoals elke dag, denken wij dan).

Eenmaal aangekomen hebben we afscheid genomen van onze trouwe chauffeur, veel handjes, gelukwensen, uitwisseling van email-adressen (nu ja, één kant op, Opi zit nog niet op Gmail), en het overhandigen van de enveloppe met fooi. Onze zelf uitgezochte verblijfplaats is weliswaar comfortabel, maar we zitten wel in een kamer zonder ramen of daglicht, hetgeen toch vreemd is voor een vier sterren hotel.

Na onze eerdere dagje Delhi hebben we hier inmiddels al een favoriet restaurant, dus zijn we met de (uitstekende) metro wederom naar Connaught Place gereisd, om opnieuw te eten in 'Zen'. Voortreffelijk.

Op de foto: (boven) afscheid van Opi Sherman & de Hindustani Motorcompany Ambassador Special. (onder) Loes @ Connaught Place.

donderdag 6 augustus 2009

Rajasthan, dag 12, Mandawa

Vandaag vertrokken naar Mandawa, gelegen in het district Shekhawati. Onderweg opvallend veel voertuigen die misschien niet zo zeer zwaar beladen maar dan toch zeker breed beladen zijn. Alles altijd tot het gaatje hier.
Mandawa is de eerste stop voor toeristen die vanuit Delhi vertrekken voor een trip door Rajasthan, zeg maar in omgekeerde volgorde als wij hebben gedaan. Het belangrijkste wat hier te zien valt zijn de oude meestal verlaten Haveli. Deze volledig met fresco's beschilderde (rijke) koopmanshuizen zijn de moeite waard om te bezichtigen al zijn de meesten in een staat van verval. Deze haveli waren ooit in bezit van rijke mannen. Na vertrek naar de grote steden keken ze er niet meer naar om. Inmiddels zijn we meerdere generaties verder en is het onduidelijk wie de huidige eigenaars, dus verantwoordelijken, zijn.
Ondertussen zijn we bijna aan het eind van onze reis. Morgen nog een lange trip naar de eindbestemming Delhi alvorens terug te vliegen naar huis.Of het nou een servetaangever, wasophaler, deuropener, koffersjouwer, stoelaanschuiver of zomaar een bedelaar betrefd, iedereen verwacht een fooi. Nu is zo langzamerhand het moment gekomen om te bedenken met welk geld we Mister Opi gaan belonen voor zijn diensten. Tijdens de rit leggen we hem voor of hij een voorkeur heeft voor een 'tip' in indase rupees of misschien liever euro's. Om te voorkomen dat hij het bedrag er in een week doorheen zou jassen (waaraan vroegen wij ons af, hij is wel een favoriet van goede whisky) prefereert hij euro's zodat hem dit dwingt het geld te bewaren en te sparen voor zijn 2 kinderen. Bovendien wil hij over een aantal jaren een eigen business beginnen. Over de afgelopen dagen is hij in ieder geval enthousiast en niet te bescheiden: 'we had a very good trip!'. Wij zijn accoord, vullen een enveloppe en schrijven er lovende woorden op.
Op de foto: (boven) oude Havelli in Fatehpur, nabij Mandawa. (onder) oversized traffic I & II.

woensdag 5 augustus 2009

Rajasthan, dag 11, Bikaner

De vloek van de diensten-economie, het evaluatieformulier, heeft ook Rajasthan bereikt. Gisteravond werden we ermee verrast na een maaltijd in een backpackerscafé. En deze ochtend, toen we op het punt stonden ons hotel in Jaisalmer voorgoed achter ons te laten, werden we tegengehouden door een enigszins verhitte hotelmanager die tekst & uitleg wilde over de plaats waar we de kruisjes hadden geplaatst, Dat beneemt ons de lust het een volgende keer weer (eerlijk) in te vullen.
Van Jaisalmer naar Bikaner, de langste rit van allemaal, 330 kilometer, waarvan geen enkele koe-loos. Eindeloos woestijnlandschap met kuddes schapen die net als de koeien al zwervend de weg oplopen. Hier en daar een dood beest als verkeersslachtoffer, zoals een dode kameel. Onderweg een kleine stop in een truckerscafé á la Indienne omdat Mister Opi nog moet ontbijten. Wij houden het bij een drankje. De hitte is hier goed voelbaar.
De gang van zaken bij een spoorwegovergang blijft ons verbazen. De bomen worden gesloten volgens de dienstregeling, maar de trein houdt zich daar natuurlijk niet aan, dus moet je soms behoorlijk lang wachten. Als de trein eenmaal is gepasseerd is het leed nog niet geleden, want veel chauffeurs bedenken, als ze aan komen rijden en een rij(tje) wachtende auto's zien staan, dat er op de rechter weghelft (dat is in India dus de weghelft van de tegenliggers) nog best ruimte is (allicht, die tegenliggers staan te wachten aan de andere kant van het spoor) en rijden dus aan de verkeerde kant van de weg door totaan de spoorbomen. Binnen de korste keren staan er dus aan beide zijden twéé files, zodat niemand kan doorrijden als de bomen weer open gaan. Eerst moeten de twee files weer samengevoegd worden tot één, wat niet goed lukt omdat er geen ruimte is om te manoevreren.
Ook Bikaner heeft een fort dat het bezichtigen waard schijnt te zijn maar aangezien we er al vele gezien hebben (en ook mooiere) en we redelijk vermoeid zijn van de trip, kiezen we ervoor om meteen in te checken. Bhanwar Niwas, ons plaatselijke hotel (uit 1927), is rijkelijk voorzien van artdeco details. Alsof je in een museum logeert. Lampen, schilderijen, meubels, alles bevindt zich hier ergens op het hellende vlak tussen kunst & kitsch. De ons toebemeten ruimte bestaat uit 3 catacombe-achtige constructies zonder al te veel daglicht, met om de hoek een trap die eindigt in een toilet.
In de namiddag hebben we de omgeving verkend. Nu ligt het hotel midden in 'the old city', en deze 'city' is echt 'old'. Geen brede en/of rechte weg te bekennen, alleen maar steegjes van hoogstens een meter of twee breed. Het kostte inderdaad ook al de grootste moeite om hier te komen met de auto, hetgeen Mister Opi deed verzuchten 'drivers do not like this hotel'. Ondanks het volslagen gebrek aan ruimte en de überclaustro-sfeer, sjeest iedereen lekker door op de brommer of in de riksja. Dit is misschien wel de drukste omgeving die we tot nu toe hebben gezien. En iedereen zegt 'hallo!'. Na een minuut of 20 van dit werd het risico op ernstig verdwalen steeds groter en zijn we op onze schreden teruggekeerd. Er zijn denk ik niet zoveel plaatsen op aarde waar ik echt volledig gedesoriënteerd raak, maar Bikaner is er één van.
Op de foto: details van het Bhanwar Niwas Hotel.

dinsdag 4 augustus 2009

Rajasthan, dag 10, Jaisalmer

Vandaag zijn we in de namiddag naar Jaisalmer Fort vertrokken, om op zoek te gaan naar Bobby Henna-painting Shop, hoewel Mister Opi ons ernstig afraadde om daar op eigen gelegenheid rond te gaan dwalen: 'bery difficult to find your way ther, sir, bery difficult!'.

Drie minuten later waren we bij de shop gearriveerd, alwaar bleek dat Bobby was getrouwd met iemand uit Jodphur, en dientengevolge naar Jodphur was verhuisd. Gelukkig was er nog wel een zus over die ook heel goed kon henna-painten (nadat ze was wakker gemaakt). Vroegen we ons eerst nog af hoeveel dagen Loes met deze handschildering zou moeten doorbrengen voordat ze versleten was, na de paintjob vroegen we ons eerder af of we snel genoeg waren geweest met het maken van de foto (even checken: ja, gelukkig wel), omdat het motief wel érg licht was aangebracht. Nou ja, het gaat ook meer om het idee.

Daarna naar de Old Royal Cenotaph's, een mooi begraafplaats een paar kilometer verderop. Enigszins surrealistisch gesitueerd tussen tientallen (mogelijk honderden) moderne windmolens, liggen hier de grafmonumenten van voorbije maharadja's. Loes had aardig wat aanspraak (van jongetjes tussen de 8 & 10 die fossielen aan toeristen slijten en er een muntencollectie op na houden dus graag een euro van ons ontvangen met helaas vergeefse moeite).
Terwijl Loes de jongetjes bezig houdt kan ik vrij rondlopen en fotoos maken.

Op de foto: Ronald tussen de Old Royal Cenotaph's.

Rajastahn, dag 9 (avond)


Camel-groove

Rajasthan, dag 9, Jaisalmer

Vroeg in de ochtend op pad voor de sights van Jaisalmer. Deze keer niet alleen in het gezelschap van Mister Opi, maar ook van een lokale gids, 'specially handpicked for you', Mister Soda.

De Gadi Sagar is een meertje tegen de stad aan, omgeven door mooie ruines. Mister Soda legt uit: 'This was built by (onverstaanbaar) in the time of (onverstaaanbaar) so you see that (onverstaanbaar)'. Loes: 'aha!'. Enzovoorts. Tussen de uitleg door wel een erg mooi verstild plekje, en zowaar koel met een briesje (dat is lang geleden). Daarna naar Jaisalmer Fort zelf, een indrukwekkend complex van eeuwen oud, met tientallen torens rondom in de enorme stadsmuur, en slechts één toegangsroute die achereenvolgens langs drie poorten leidt, die elk bijzonder geschikt zijn om kokende olie of andere ellende uit te storten op de onverlaten die naar binnen willen ook al zijn ze niet uitgenodigd. Het bijzondere is, dat dit fort geen museum is maar een levende gemeenschap met zo'n 4.000 zielen. De ruimte binnen de muren is dan ook volgestouwd met tempels van diverse geloofsrichtingen, winkeltjes, woonhuizen, hotelletjes en een enkel paleis. Een fascinerende mierenhoop.

In de avond gaan we er helemaal voor: een 'camel drive' in de Sam Sand Dunes die in de buurt van jaisalmer liggen (nou ja, 40 km verderop). Op weg daarnaartoe eerst langs het verlaten dorp Kudhara, waarvan alle bewoners zo'n 400 jaar geleden hals over kop zijn vertrokken toen de baas van Jaisalmer van plan was een 10-jarige schoonheid aan zijn harem toe te voegen (Mister Opi) of dat reeds gedaan had (Lonely Planet). Het schijnt ook nog eens een favoriete lokatie voor Bollywood-films te zijn, maar helaas is daarvan vandaag niets te merken.

Een paar kilometer verderop worden we afgeleverd bij de kamelendrijvers en begint het grote waggelen. Als je een keer de groove te pakken hebt is het best een rustieke ervaring. Je moet natuurlijk geen haast hebben, want lopen gaat nog sneller (hoewel, in de zandduinen?). Je zit zo hoog dat je een beter briesje vangt dan in de meeste cabriolets. Na een klein uur werden we in het zand geparkeerd, in afwachting van de zonsondergang. Die is hier echter niet zo mooi als op sommige andere plaatsen (vanwege het zand in de lucht) dus zijn we eerder vetrokken.

Op de foto: Gadi Sadar Lake, Kudhura Village, Loes & haar kameel, wachtend op de sunset.

zondag 2 augustus 2009

Rajasthan, dag 8, naar Jaisalmer

Vandaag wederom een lange tocht, van Jodhpur naar Jaiselmer. Jammer dat we onze logeerplek in Jodhpur moeten verlaten want we zaten daar naar onze zin.

Een rit van uren door de Thar woestijn waarbij het landschap niet erg afwisselend is. Voornamelijk stekelige bomen in een vlak stoffig, zanderig en droog landschap. In vergelijk met vorige tochten is deze weg relatief rustig omdat we steeds meer in de richting komen van de grens met Pakistan en er geen grote plaatsen meer liggen. Jaiselmer zelf is ook niet groot met 50.000 inwoners. De koeien en schapen daarentegen lopen met kuddes tegelijk over de weg te wandelen. Afremmen en er behendig omheen of tussendoor manoevreren.

Sinds een paar dagen zien we groepjes mensen langs de weg lopen. Een aantal met een vlaggetje, meestal voorop, en ieder met hooguit een tasje of bundel met wat persoonlijke benodigdheden in de hand of door de vrouwen soms op het hoofd gedragen. Dit zijn volgens Mister Opi pelgrims die met een 400 kilometer lange voettocht bezig zijn. Ongelooflijk dat ze het in deze brandende zon en hitte uithouden. Zo'n tocht duurt natuurlijk meerdere dagen. Ze logeren bij mensen thuis, wildvreemden, maar kennelijk is het ieders plicht hen van eten, drinken en onderdak te voorzien. Zo zijn er in de lange uren die we maken af en toe wat gespreksonderwerpen met Mister Opi aan de orde. Zo langzamerhand komen we er achter wat zijn voorkeuren & afkeren zijn. Zo heeft hij vandaag uitgelegd aan wie hij (allemaal) een hekel heeft: De Chinezen ('jaloers op het Indiase economische succes'), de Japanners ('I do not like the form of their face'. Toen Loes hier manmoedig tegen inging met de opmerking dat dat misschien wel wederzijds was, riposteerde Mister Opi met 'No, no, Japanese ladies come to India specifically to mary Indian men'), de Fransen ('I do not like that they do not speak English'), de Pakistani (allicht) en de moslims in India ('they cannot be trusted'). Gelukkig voor de Italianen kwam Jaisalmer nu in zicht.

Op de foto boven: vertrek uit Jodphur met van links naar rechts de officiele deuropenhouder van de Ajit Bhawan Hotel, onze chauffeur Opi Sherman en een onbekende kofferbrenger. Onder: tevreden in onze nieuwe tijdelijke behuizing, voorzien van welkomstparafernalia (bloemenkrans & voorhoofdsverfje).

zaterdag 1 augustus 2009

Rajasthan, dag 7, Jodphur

Goed uitgerust na een dag lummelen bij het zwembad hebben we vanochtend Jodphur verkend, de 'blauwe stad' (al is dat niet meer zo blauw als in vorige eeuwen), omdat die kleur volgens de overlevering de insecten op afstand zou houden. Jodphur wordt gedomineerd door het grootste fort in de wijde omtrek, en het stond er niet alleen voor de goede sier want de kogelinslagen zijn nog goed te zien. Veel matpartijen door de eeuwen heen met de omringende koningen van o.a. Jaipur (al geweest) & Jaisalmer (nog te gaan). Binnen veel luxe zoals je je die ook voorstelt uit duizend-en-een-nacht. Men is hier nogal trots op de unieke verzameling howdah's (zitjes voor op de olifant), maar wij waren meer onder de indruk van het gebouw zelf. Mooie vergezichten over de stad ook, en een heerlijk briesje op deze hoogte. Dat kunnen we goed gebruiken, want Jodphur is naar het schijnt de op-1-na warmste plek in Rajasthan (waar het toch al niet vaak vriest).

Daarna afgedaald naar de stad, voor een bezoek aan de lokale markten. Eerst echter langs de lokale spice-shop (aanbevolen door Mister Opi, die waarschijnlijk dus ook een goede dag had vanwege de commissie), waar we eerst tientallen soorten thee onder de neus kregen gedrukt, en, nadat we er daar enkele van gekocht hadden, tientallen soorten kruidenmixen voor in het eten. Zoals je je wel kunt voorstellen bij Indiaas eten zat daar knap sterk spul tussen. De baas zelf is er trots op dat zijn kruiden en specerijen ook besteld worden door de Librije, een van de bekendste restaurants van Nederland. Daarna achter Mister Opi aan, de 'old market' in. Absoluut mooi om te zien, maar soms ook niet helemaal duidelijk wat er eigenlijk verkocht wordt. En tenslotte op eigen kracht naar de 'Tourist Market' rondom de Clock Tower. Chaos, maar leuke chaos.

Op de foto's (met de klok mee): Loes & Ronald zijn blij met hun aankopen, Kleurrijke Rasjasthani's, Uitzicht vanaf het fort op de Blauwe Stad, het Fort.